maandag 24 februari 2014

AFHANKELIJKHEID

"Even naar het balkon".
Mijn man is voor zijn welbevinden nogal afhankelijk van een regelmatige dosis nicotine.
Gelukkig hebben we binnenshuis onze rookvrije zone, want ik ben nogal afhankelijk van schone lucht.

Zo kennen we allemaal onze afhankelijkheden. Lichamelijke, psychische, mentale en relationele behoeftes die vervuld moeten worden. Even los van onze meest basale behoefte aan eten, drinken en onderdak, kennen we állemaal specifieke afhankelijkheden, als gevolg van opvoeding, ziekte, verslaving, etc., en van ons leven (autorijden, tv-kijken, lezen, mobieltje, luxe, uitgaan...).

Ik benadruk het woord "allemaal", omdat bij het woord afhankelijkheid bij vrijwel iedereen het beeld opkomt van de totaal afhankelijken onder ons, namelijk baby's, demente ouderen en ernstig zieken.  Natuurlijk zijn deze categorieën mensen zwaar afhankelijk van de hulp van anderen. Zónder hulp, aandacht en liefde zouden zij niet overleven.

Hoewel, ook dát geldt natuurlijk voor iedereen. Het is slechts een kwestie van kwantiteit en kwaliteit van hulp, zorg, aandacht en liefde. De één heeft meer nodig van dít, de ander van dát. 
We kennen allemaal het gruwelijke experiment met baby-aapjes die voldoende eten en drinken kregen, maar geen aanraking. Ze gingen dood.

De aapjes hadden geen keuze. Ze waren opgesloten, en de ánderen bepaalden alles voor hen.

Mensenbaby's in normale omstandigheden kunnen d.m.v. huilen  hun wensen kenbaar maken.
Ouderen in verzorgingstehuizen kunnen, als ze in staat zijn op heldere wijze hun wensen kenbaar te maken, het verplegend personeel aanwijzingen geven.
Ernstig zieken, mits ze op enige wijze kunnen communiceren, kunnen zeggen wat ze, wanneer, op welke wijze willen.

                                 ***

Met andere woorden: als je in vrijheid zelfstandig keuzes kunt maken, daarvoor je verantwoordelijkheid neemt, én je wensen kenbaar kunt maken, ben je volgens mij niet volkomen afhankelijk.
Voorwaarde is dan natuurlijk wel dat je ook gehóórd wordt!

En is het leven waard geleefd te worden.




















CITAAT:

A man with outward courage dares to die; a man with inner courage dares to live. - Lao Tzu

Every world religion, whatever its philosophical view, is founded on the precept that we must reduce our selfishness and serve others. - Dalai Lama

Waar zitten de ogen van een plant? Hoe weet hij naar het licht te groeien? 

The same fence that shuts others out shuts you in. -Bill Copeland




ZELFSTANDIGHEID


"Kan ikke zélf wel!".
Als kind streven we vaak al zelfstandigheid na. Zélf aankleden, veters strikken, neus snuiten....".
Het zit er dus al heel jong in dat we zelf willen bepalen hoe de dingen in ons leven gaan. Autonomie en controle over het wat, wanneer, wie, waar en hoe.

Dat lukt alleen lang niet altijd.
Tijdens je hele leven zijn er ánderen die jou vertellen wat, wanneer en hoe je dingen moet doen.
Je ouders, de juf, de docent, je leidinggevende, de sportcoach, vriendengroepen, collega's, áltijd zijn er mensen die jouw leven beïnvloeden.
"Eerst je bordje leeg eten, voordat je buiten mag spelen".

From the moment I could talk, I was ordered to listen", aldus het liedje van Cat Stevens.

Het ontwikkelen van zelfstandigheid is dus helemaal niet zo'n gemakkelijk proces. We krijgen voortdurend dubbele boodschappen: ouders hebben de taak om kinderen tot weldenkende zelfstandige wezens op te voeden, en doen daarbij heel vaak hun best, maar hun angsten, verwachtingen, principes etc. zorgen nog wel eens voor het omgekeerde.
"Ik weet wat goed voor jou is".

Het is dus de taak van kinderen om zich daar aan te ontworstelen, om te ontdekken wie we zélf zijn.

Tegen de tijd dat we volwassen zijn zou dat proces afgerond moeten zijn.

Dan krijgen we (hopelijk) te maken met een baan, waarmee we in ons levensonderhoud kunnen voorzien en op onszelf kunnen gaan wonen. Zelf bepalen  wanneer we wat eten.

In die baan krijgen we een funktieomschrijving die zegt wat we moeten doen.
In functieomschrijvingen krijgt het aspect "zelfstandig handelen"  samen met verantwoordelijkheid altijd een hoge score in de waardering.
Hoe zelfstandiger, hoe hoger de beloning.

Dit zegt iets over welk belang wij als mensheid hechten aan zelfstandigheid.
Maar ook leidinggevenden geven vaak dubbele boodschappen. Wees zelfstandig, maar doe wat ik je voorschrijf!
Wederom angst als raadgever.

Artsen hebben zelfs tot táák om dingen voor te schrijven....

Worden we dan zelfstandig, tegen de verdrukking in?
Is zelfstandig worden én blijven een strijd?
Zwaarbevochten?

En stel dat het je gelukt is om een autonoom zelfstandig mens te worden...
Kun je dan zelfstandig blijven als je afhankelijk wordt?

Volgens mij hangt dat af van jouw eigen definitie van zelfstandigheid.

Dit zegt de encyclopedie:
"Problemen of belemmeringen signaleren, en zo snel mogelijk oplossen. Alert zijn op en anticiperen op kansen, nieuwe situaties of problemen, en er in een vroeg stadium naar handelen."

Ik lees daar in dat je ook zelfstandig kunt zijn als je afhankelijk wordt. Als je maar in staat bent om de angst die jouw ouders jou hebben laten voelen, en die onder je huid is gekropen, los te laten.
En als je op een zodanige manier kunt communiceren, dat degenen die jou moeten (mogen, kunnen, willen) helpen, jouw wensen begrijpen en inwilligen.

Zolang je op die manier kunt communiceren, ben je zelfstandig.
En is het leven waard geleefd te worden.





Cat Stevens, Father and son:
















CITAAT:

Whatever the present moment contains, accept it as if you had chosen it. ~ Eckhart Tolle