Aan een hart vol smart."
Dit soort tegeltjeswijsheden raken een beetje in verval. Jammer, want ze zijn in hun eenvoud en clichématigheid vaak erg wáár.
Ik doe het dagelijks. Zuchten, bedoel ik. En bij mij werkt het.
Diep inademen, lucht uitblazen, en er ontstaat onmiddellijk ruimte om je hart.
Als je het nóg beeldender wilt verwoorden, zou je je kunnen afvragen hoe emoties eruit zien.
Bijvoorbeeld, hoe ziet smart er uit? Behalve dat we weten dat het een diepgevoeld zwaar verdriet is, hebben we er ook beelden bij. We kennen mensen die lijden, hebben voorbeelden in de beeldende kunst, en zien een ander zélf in de spiegel als we (van binnen) huilen.
Heeft smart een vorm?
Een kleur?
Geur?
Geluid?
Als je het met je handen kon aanraken, hoe zou het aanvoelen?
Welk gewicht heeft het?
Als we bij dit soort vragen antwoorden vinden, kunnen we dan - ogenschijnlijk zinloze en belastende - emoties een diepere betekenis geven?
En worden de talige varianten, zoals een brok in de keel, een gebroken hart, zwaar op de hand, dan ook niet beter invoelbaar bij jezelf en bij anderen? Krijgen die lichamelijke uitdrukkingen van gevoelens dan niet meer betekenis?
Ieder mens gaat bij tijd en wijle gebukt onder zwaar verdriet. Heel vaak komt dat door een verlies. Een echt verlies, bijvoorbeeld van een geliefde; of van vertrouwen in de mensheid in oorlogstijd, of door een miskraam, ziekte, etc. En soms ook door vermeend verlies. Je dénkt dat iemand je iets wil aandoen. Of je raakt een illusie kwijt.
Smartelijk wordt het als je het verdriet niet te boven komt, omdat je je gevoel niet kunt benoemen, of als je het niet kunt of wilt delen met iemand anders, of als aan dat verdriet eigenlijk een onvervulbaar verlangen ten grondslag ligt.
Stel, je verlangt je leven lang naar iets of iemand, dat je door iemand anders onthouden is, en je wéét dat je het nooit zult krijgen. Je moet genoegen nemen met minder, en bent niet in staat om de veroorzaker van je verdriet te vergeven. Zelfs zeventig jaar later niet.
Hoe groot en hoe diep is dan het gat in je hart?
Helpt zuchten dan nog wel?
Dat weet ik niet.
Een dergelijk verdriet lijkt zo zinloos en onoverkomelijk.
***
Maar ik weet voor mezelf wel dat het enorm helpt als je je smart kunt delen en het zuchten sámen kunt doen.
Iemand waar je je veilig en vertrouwd bij voelt. Alsof je bij elkaar het ventieltje opendraait, de lucht in stereo uitblaast, en dan het rauwe, zware, zwart en grijs transformeert in iets lichts en kleurigs.
Ja, dat lucht écht op!
En je pijn lijkt dan zelfs iets zinvols aan je leven toe te voegen ...:)
CITAAT:
We choose our joys and sorrows long before we experience them. -Khalil Gibran
Bad things do happen; how I respond to them defines my character and the quality of my life. I can choose to sit in perpetual sadness, immobilized by the gravity of my loss, or I can choose to rise from the pain and treasure the most precious gift I have - life itself.
