De dingen in mijn woonkamer léven.
Nee, maak je geen zorgen, ik ben niet gek aan het worden. Ik zie uiteraard geen levende wezens in de voorwerpen om me heen. Ze leven, omdat ze me verhalen vertellen. Ze hebben namelijk ieder hun eigen geschiedenis. Een geschiedenis die nooit is opgeschreven. Bijvoorbeeld de geschiedenis van de vaas van mijn moeder. En die van het engeltje van mijn schoonmoeder. En andere dingen die ik al een leven lang ken. De emotionele waarde van deze objecten zit hem deels in de schoonheid ervan, en deels in de herinnering die ik er aan heb.
Voor anderen die die geschiedenis niet kennen, zijn deze dingen waarschijnlijk zielloos. Zonder betekenis.
Als ik de bijbehorende verhalen niet aan iemand vertel, waar zal de ziel die ik er wél in zie dan blijven? Want het is juist vanwege die intrinsieke waarde dat ik aan de voorwerpen gehecht ben geraakt.
Hechten aan materie.
Dat is uiteraard niet hetzelfde als hechten aan het leven.
Of is er tóch een overeenkomst?
Een gebruikelijke definitie van leven is de volgende:
"Leven is een open fysico-chemisch systeem dat door middel van uitwisseling van energie en materie met de omgeving en door een inwendig metabolisme in staat is om zich in stand te houden, te groeien, zich voort te planten en zich aan te passen aan veranderingen in de omgeving, zowel op korte (fysiologische en morfologische adaptatie) als op lange termijn." (Wikipedia).
"Leven is een open fysico-chemisch systeem dat door middel van uitwisseling van energie en materie met de omgeving en door een inwendig metabolisme in staat is om zich in stand te houden, te groeien, zich voort te planten en zich aan te passen aan veranderingen in de omgeving, zowel op korte (fysiologische en morfologische adaptatie) als op lange termijn." (Wikipedia).
Strikt genomen voldoe ik als persoon niet aan de eisen van deze omschrijving: als vrouw in de overgang kan ik mij niet meer voortplanten. Zouden de schrijvers van deze definitie zich wel realiseren dat er dus ergens iets vreemds aan de hand is? Want ben ik dan geen levend wezen?
Oké, ze bedoelen natuurlijk de soort mens. Maar binnen die soort bestaan verschillende subspecies met beperkende kenmerken, waaronder individuele mensen die zich dus bijvoorbeeld niet meer kunnen reproduceren.
Zijn wij als "beperkten" daarmee gelijk te schakelen met de voorwerpen om mij heen? Want die voldoen natuurlijk evenmin aan de eisen van de definitie. Ook al is een aantal van die dingen van organisch materiaal. Uit een ooit levende boom bijvoorbeeld is een beeldje gesneden, dat nu een volgend leven leidt bij mij in de woonkamer. Dus datgene dat zich ooit heeft kunnen reproduceren als levend wezen (die boom), is door een vakman speciaal voor mij getransformeerd tot een nieuw levend iets. En of die vakman daar een ziel in heeft aangebracht, of dat ik die heb bedacht, dat vertelt de geschiedenis natuurlijk niet.
Ongeveer hetzelfde geldt voor porceleinen voorwerpen: de aarde waarvan ze zijn gemaakt was weliswaar niet levend, maar zat wel vol micro organismen.
En zo kom ik tot het verhaal over het porceleinen asbakje van mijn grootouders. Mijn oma heeft me ooit eens verteld, dat zij dat asbakje kregen bij hun huwelijk. Daarvóór was het van hun ouders. Ik ken mijn grootouders dus niet zonder dat asbakje. Het stond altijd op tafel, op het groene tafelkleedje. En oma zat er altijd mee te spelen. Ze draaide het rond in haar handen. Op een gegeven moment vroeg ze mij: "Wil jij dat hebben?". Ik voelde me zeer bevoorrecht en uitverkoren. Want er waren uiteraard meer kinderen en kleinkinderen die dat asbakje graag zouden willen hebben gekregen.
Mijn opa en oma zijn inmiddels ruim 40-50 jaar geleden overleden. Ik heb natuurlijk hun foto in de kamer staan, waardoor de herinnering aan hen blijvend is. Maar over hoe het was in hún woonkamer (de sfeer, de gezelligheid, de geur etc.), dát vertelt dat asbakje me.
Daarom is het zo waardevol voor me, dat het op een ereplekje in de kast staat.
Veilig weggeborgen,
En zodat ik het altijd kan zien.
En zodat ik het altijd kan zien.
Het asbakje is een verhaal geworden.
En opa en oma leven op deze wijze voort.
En opa en oma leven op deze wijze voort.
Een metafysisch wonder.....
CITATEN:
I'm hoping to make a new thing for the world that remains in the mind like a new species of living thing.
Remco Campert:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten