Overzicht

Een totaaloverzicht van alle stukjes vindt u op mijn eigen website onder Filosoofjes archief: http://dijktim.nl/index_9.htm, en volgende pagina's

zondag 9 november 2014

SCHOONHEID

Wat is echte schoonheid?
Wie weet wat móói is?
Is schoonheid een kwestie van smaak, iets subjectiefs dus, of zijn voor schoonheid objectieve normen aan te geven?

Vraag aan een willekeurig persoon: "Wat vindt jij mooi?", en je kunt duizend verschillende antwoorden krijgen.
"Natuur", zegt de één....
"Schilderkunst", zegt de ander.
Beeldende kunst, architectuur, muziek, boeken, toneel, luxe eten, film, fotografie, meubelen... 

Kun je eigenlijk niet in álles schoonheid ontdekken?

"De schoonheid der aarde is niet te koop; zij behoort aan wie haar ontdekt, haar begrijpt, en haar weet te genieten." zegt Henry Bordeaux
En Confusius zegt: "Alles heeft z'n schoonheid alleen ziet niet iedereen dat altijd."

Is dat het antwoord op mijn vraag?

Als je zegt dat "als het maar oorspronkelijk is, en puur", en dat als voorwaarde neemt voor de definitie van schoonheid, komen we er dan uit?
Bijvoorbeeld in de natuur. 
Want daarin is álles dat bestaat uniek en origineel.
Alles wat daarvan wordt afgeleid, zoals bereid voedsel, schilderijen, beelden, zijn copieën, bedenksels, creaties van de mens, en daarmee niet meer oorspronkelijk.
Of kan een idee óók oorspronkelijk zijn en daardoor een uiting van schoonheid? En de creatie die daaruit voortvloeit, gewoon mooi gevonden worden?

Grote filosofen zijn al millennia op zoek naar ideeën over schoonheid. Plato bijvoorbeeld en Socrates, Aristoteles, Pythagoras, Hume,  Kant en Umberto Eco etc., buigen zich over die vraag, en komen er niet over op één lijn.

"In zijn dialoog Symposium beschrijft Plato het mooie als een gevolg van verschillende rangorden: van de laagste trede – de lichamelijk-zinnelijke schoonheid – via de schoonheid van de ziel, de deugdzaamheid en het inzicht, tot de hoogste trede – de idee van het mooie. Niet alleen bij Plato, maar ook in de hele Oud-Griekse cultuur is het mooie altijd alleen in samenhang met het moreel goede en ware te zien.
Schoonheid berust op de keuze van proporties en de juiste samenstelling van de losse delen tot het grote geheel. En de wet van het mooie is een mathematische. Wat mooi is kun je in exacte getalsverhoudingen uitdrukken, zoals de harmonische klank van tonen en de verhouding van intervallen in de muziek, de symmetrie in de architectuur, of het kosmische systeem in zijn geheel.", aldus een artikel in de laatste uitgave van het tijdschrift Filosofie.

Persoonlijk vind ik die theoretische zoektocht naar wat mooi is, mínder mooi dan mijn individuele beleving van het schone. Ik weet altijd precies wát ik mooi vind, wanneer ik het mooi vind, en waarom. En dat kan inderdaad van alles zijn: een mens met een mooie uitstraling, een spelend kind, een goed verhaal, een kunstvoorwerp, een ontroerend muziekstuk, een landschap, een morele stellingname in een debat, een goede grap, een hartelijk gebaar van een vriendin, een luisterend oor, een goed gesprek, een bos bloemen, zonlicht dat in de woonkamer valt. En nog veel meer dingen kunnen me emotioneel beroeren. Álles dat in harmonie is met mijn innerlijk, kan mijn gevoel voor esthetiek en ethiek raken. En wanneer ik positief geraakt word, dan wil ik me openstellen. Dáárdoor weet ik dat ik iets mooi vind. 
Voor het lelijke wil ik me het liefst afsluiten. Want het brengt me uit balans.

Balans en harmonie; ik heb ze zó nodig!
Net als schoonheid om me heen.
Ze versterken elkaar en daarom streef ik altijd naar beiden...

En als mijn innerlijk zo heel af en toe niet in harmonie is met zichzelf, dán heb ik er ook de grootste moeite mee om schoonheid buiten mijzelf te ervaren.
Dan lukt het me zéker niet om schoonheid te zoeken in iets lelijks. Dan is een barst in een voorwerp gewoon een stomme barst, en niet iets waardoor het licht naar binnen valt....

Maar in principe, als je innerlijk rust, ruimte, balans en harmonie uitstraalt, kun je in álles schoonheid ontdekken, ook in iets dat een beetje lelijk is.
En die schoonheid kunnen zien en ervaren, maakt het leven aangenaam en waardevol.


Schoonheid maakt het leven licht.....










CITAAT:


People are like stained - glass windows. They sparkle and shine when the sun is out, but when the darkness sets in, their true beauty is revealed only if there is a light from within.

Elisabeth Kubler-Ross



Think of all the beauty still left around you and be happy.

Anne Frank



Since love grows within you, so beauty grows. For love is the beauty of the soul.

Saint Augustine




Beauty of whatever kind, in its supreme development, invariably excites the sensitive soul to tears.

Edgar Allan Poe




There is a kind of beauty in imperfection.

Conrad Hall








.