Zondagsrust.
Koopzondag.
Van religie naar materie....
Koopzondagen: vanaf nu elke week tot 1 januari. Dat betekent betaald parkeren, ook bij ons in de straat. Alles draait om geld in de decembermaand. Want onze heilige Economie valt over het paard of rolt uit de slee als we hem geen cadeaus offeren. St. Economicus moet groeien. Anders is de boot aan. Vooral in de politiek. Want zonder groei moet er bezuinigd worden. En dat kost altijd de burger geld. Dat is uiteraard altijd de burger met een laag tot middelbaar inkomen; en nooit de rijke burger. Betálen zullen we, hoe dan ook. Koste wat kost! Óf we kopen cadeaus óf we betalen meer belasting. Van geven naar nemen.
Kijk, dat zijn nou Wetten die ik niet kan rijmen. Ik snap daar niets van. En dan word ik altijd een beetje onrustig wanneer ik iets niet begrijp. Dan moet ik eerst stil in een hoekje zitten nadenken.
Begrip leidt tot rust. Althans, dat kán.
Kaarsjes aan, zacht muziekje, mijmeren....
Nee hè? Want ook als het buiten jou volledig stil is (als dat al zou kunnen), dan geeft dat geen garantie voor -innerlijke- rust.
Is rust dan de afwezigheid van "moeten"? Van verantwoordelijkheid? Van lijden? Of van afwezigheid van onrust, of dat nou mentale of fysieke onrust is?
Of is het simpelweg uitsluitend de manier waarop we denken en voelen over -ongemakkelijke- situaties? Stoïcijns álles aanvaarden waar je geen invloed op hebt?
Seneca, de Griekse wijsgeer zegt: "De ziel moet zich zonder meer van alle externe factoren terugtrekken in zichzelf. Ze moet vol zelfvertrouwen zijn, ontzag hebben voor wat haar eigen is, en tot innerlijke harmonie komen."
Tja, ik geloof dat ik dat al wist, maar ik vrees dat dergelijke filosofische theorieën abstracties voor mij blijven.
Op zoek dus maar naar mijn eigen 'eigenheid'.
Wat mij onrustig maakt zijn situaties waarbij mijn keuzes en gedrag invloed kunnen hebben op anderen.
En momenten als er niets of niemand op mij wacht. Dus te véél rust maakt ook onrustig.
En in situaties waarin ik me onrechtvaardig behandeld voel. Die maken me boos en strijdvaardig. En ook al roep ik al tijden dat ik niet meer boos wil zijn, om de één of andere reden krijg ik dat niet voor elkaar. Allereerst komt dat natuurlijk omdat er voortdurend externe factoren zijn die me raken in mijn persoonlijke belangen, maar kennelijk ben ik daar nog niet zó door afgestompt, dat ik dan mijn rust kan bewaren.
Iets begrijpen betekent overigens niet altijd dat ik ook begrip kan opbrengen. Dus het gevóel over de onrechtvaardigheid is kennelijk sterker dan het denken erover. Begrip voor de onmogelijkheid van de positie waarin de tegenpartij verkeert, is niet genoeg voor mij om mijn gevoel van onrust te laten verdwijnen. Ik blijf malen. Vaak uiterlijk beheerst, maar innerlijk boos. En lig dan 's nachts uren wakker scenario's te bedenken, en gesprekken duizend keer te herhalen. Alsof dat helpt. Dus wat gebeurt er dan?
De mentale onrust gaat dan ook nog eens zorgen voor fysieke onrust. Ik krijg de zenuwen van mijn eigen zenuwen.
Is het dat allemaal waard? Gaat mijn betrokkenheid bij de zaken die me raken dan uiteindelijk niet ten koste van mijzelf?
Dat wat we in het leven waardevol vinden is wat volgens de Stoïcijnen bij ons past en aan ons eigen is. Anders gezegd, daar waar we ons betrokken toe voelen, of dit nu werk, familie, vrienden, de buurt, de stad of het land is. Die betrokkenheid kan volgens de Stoa groeien en afnemen: je kunt veel meer energie steken in je werk, maar minder liefde geven aan familie en vrienden. Je kunt je alleen bekommeren om de zaken in je woonbuurt, maar je kunt je ook inzetten voor grotere maatschappelijke belangen. Al deze zaken zijn geen externe factoren meer, maar zijn aan het zelf toegeëigend.
----
Inzet, betrokkenheid, opbouwen, persoonlijke groei. Allemaal kosten ze. Pijn en verlies zijn kennelijk verbonden aan de waarden die je nastreeft.
Maar ook hoop. Hoop die kan leiden tot geloof en vertrouwen. Hoop op verbetering. Hoop dat jou gegeven wordt wat je wenst. En daarmee leidt hoop hopelijk tot het ontvangen van momenten van innerlijke zekerheid en rust.
De rust van de zekerheid dat jouw bijdrage en inzet er toe doen. Waardevol zijn. Dat jijzelf een geschenk bent, een kind van de goden.
Een kind dat op zijn taak berekend is.
Ik wens u een mooie advents-tijd!
Uns ist ein Kind geboren, Samuel Seidel:
(Dresdner Kreuzchor, Frauenkirche):
CITATEN:
It is vain to say human beings ought to be satisfied with tranquility; they must have action; and they will make it if they cannot find it.
Some people have a mistaken idea that all thoughts disappear through meditation and we enter a state of blankness. There certainly are times of great tranquility when concentration is strong and we have few, if any, thoughts. But other times, we can be flooded with memories, plans or random thinking. It's important not to blame yourself.
Sharon Salzberg