Zou ik een normale baby zijn geweest?
Wie kun je dat beter vragen dan je moeder? Je moeder is tenslotte (doorgaans) de persoon in je leven die jou het langst en beste kent. Zij heeft het meest uitgesproken en diepgaandste beeld van jou. Natuurlijk wel enigszins vertekend, omdat de meeste moeders graag trots op hun kind zijn en zich een beeld van jou hebben gevormd, zoals ze jou het liefste zien.
Maar tóch.....
Moeder en kind spiegelen hun gedrag aan elkaar.
Een baby doet al heel jong zijn moeder na. Lachen, fronsen, tong uitsteken, het imiteren van dat soort dingen zorgt ervoor dat een baby een proces doormaakt van het leren van sociale interactie en hechting.
De moeder spiegelt eveneens: zij geeft door lichaamstaal na te volgen signalen aan haar baby dat ze hem begrijpt en in zijn behoeftes wil voorzien.
De baby leert op die wijze een manier te vinden om zijn eigen behoeftes te vervullen én hij ontwikkelt tegelijkertijd de vaardigheid hoe hij zich moet inleven in de gevoelens en behoeften van anderen.
Hij kijkt als het ware via haar ogen en luistert via haar oren. Een ware symbiotische relatie.
Een onuitputtelijk verlangen naar, en opgaan in elkaar.
In een gezonde relatie, en met een geestelijk gezonde moeder verdwijnt geleidelijk aan de symbiose en leert het kind zijn eigen zintuigen te gebruiken, waardoor de eigen persoonlijkheid zich meer kan gaan manifesteren.
Maar wat als dat niet zo is? Stel je voor dat de moeder bijvoorbeeld last heeft van een probleem in haar persoonlijkheid, zoals één of andere uitingsvorm van narcisme. Dan zou ze haar eigen gevoelens op een te hevige manier op het kind kunnen projecteren, waardoor het kindje niet leert wat zíjn persoonlijke gevoelens en behoeften zijn. Het raakt in de war en weet dus niet wie hij is.
En hij loopt het risico dat 'ie een soort omgekeerde narcistische persoonlijkheid ontwikkelt.
Want dat is wat spiegels met je doen: ze keren je zelfbeeld om!
En bovendien: ze projecteren een beeld van je, dat alleen jijzelf kent. De anderen zien niet jouw spiegelbeeld, maar de realiteit. Althans, wanneer jij niet een pantser hebt opgebouwd uit zelfbescherming. Dan kunnen ze namelijk niet door je heen kijken, en zien alleen een vertekende buitenkant.
Zo'n pantser ontstaat al in je vroegste jeugd. Het maakt bijvoorbeeld nogal uit of er vooral liefdevolle goedkeuring in de ogen van je ouders weerscheen, of vooral misprijzen.
En of uit hun stem warmte weerklonk, of kilte.
De ogen van je moeder worden de spiegel van je ziel, en haar stem de echo van je hart....
Dus nogmaals: stel je voor dat je ouders een nare persoonlijkheid hebben, of zelfs een stoornis.
En je besluit op enig moment dat je niet op hen wilt lijken. Je doet vreselijk je best om boven jezelf uit te groeien en je los te maken van gedrag dat misschien al eeuwen van generatie op generatie is overgedragen. En je vindt dat dat gelukt is: gelukkig heb jij geen last van die vervelende trekjes!
En dan kom je er op je oude dag plotseling achter dat je wel degelijk op hen lijkt; je doet alleen exact het omgekeerde. En je ziet in dat dat eigenlijk gewoon een andere uitingsvorm van hetzelfde probleem is.
Hoe frustrerend is dat?
Of is het juist om te lachen?
Vanwege het mooie inzicht. Omdat inzicht kan leiden tot begrip. En tot verandering.
Inzicht doet wonderen....
En leidt het er misschien toe dat je een kleine bijdrage kunt leveren aan een normale, gezonde volwassenwording van je kleinkinderen....
Want aan hoe meer ogen een kind zich kan spiegelen, hoe groter de kans dat het zichzelf leert zien.
John William Waterhouse
Echo and Narcissus
CITATEN:
Your mothers' eyes become to be the mirror of your soul, and her voice the echo of your heart...
~ Fem D.
Narcissen
We stonden aan de rand van een vijver
het was kil en om ons heen dat prille gras
met die veel te mooie narcissen
we keken in het water – waarom staan we hier
stond ik te denken en ik zag hoe zich
een stille voorjaarshemel voor ons uitstrekte
ken je het verhaal, zei ik, dat ergens
waar nu een narcis staat een jongen stierf
hij keek in het water en zag iemand
iemand die hem aankeek, eindeloos aankeek
en ging verlangen naar die ander daar
voelde de diepte van zijn onvervuldheid
tot hij daaraan stierf
we keken naar de narcissen om ons heen
welke van hen zou het zijn
Rutger kopland
Don Mclean: Narcissisma
Songtekst:
Narcisissma, Narcisissma is the pride of Pomona,
Pomona, Pomona says she looks like me.
But she will look like you when I'm set free.
Narcisissma, Narcisissma is the belle of Biloxi,
Biloxi, Biloxi says she's not your kind
But Narcisissma gives me peace of mind.
She's got no braids in the inkwell, no money on the prize.
Ain't got no boyfriend behind her that she can't hypnotize.
And if you wanna see yourself without delusions or delies.
All you do is just look into her eyes.
Narcisissma, Narcisissma has no pride or delusions,
Delusions, delusions make me turn my face
But Narcisissma let's me find my place.
She's got no grudges, no crutches, no pigment and no peeves.
No cryers, no pliers, no liars and no sleeves.
And she will always tell you every thing that she believes.
She's got no belly button too, no high heeled shoe.
Narcisissma, Narcisissma is the pride of Pomona,
Pomona, Pomona says she looks like me.
But she will look like you when I'm set free.
Well everybody's lookin' like they're s'posed to
But nobody's lookin' very good.
So when you find somebody to get close to
Well don't you think you should?
Narcisissma, Narcisissma loves to thrill and delight me,
Delight me, delight me and I'll never quit
'Cause Narcisissma knows just where I fit.
She's got no tight draws, locked doors, nothin' on the side.
Ain't got no skin flaws, in-laws, nothin' left to hide.
And if you need a new location where you'll best be satisfied
You might prefer, to fall in love with her
Narcisissma, Narcisissma is the pride of Pomona,
Pomona, says she looks like me.
But she will look like you when I'm set free
