Overzicht

Een totaaloverzicht van alle stukjes vindt u op mijn eigen website onder Filosoofjes archief: http://dijktim.nl/index_9.htm, en volgende pagina's

vrijdag 31 juli 2015

INVULLEN

Het leven lijkt soms één grote invuloefening. Een kleurplaat.

We vullen niet alleen gevoelens voor ánderen in, zoals ik in mijn vorige stukje schreef. Ik merkte gisteren dat ik het ook voor mezélf doe.
Klinkt cryptisch he?
Even uitleggen...

Gisteren gebeurde iets, dat niet helemaal volgens mijn wens was. En ik raakte daardoor van slag. 
Toen ik mijn verhaal aan manlief vertelde, begon ik te huilen. O jee, er was kennelijk meer aan de hand dan ik dacht! Hoe kan dat?
Want ik vond het gebeurde niet heel erg ernstig, en ik bén niet zielig. Maar toen ik het vertelde klónk het verhaal zielig. En prompt vóelde ik me daardoor ook zielig.
Een soort emotionele besmetting, maar in dit geval van mezelf.

Het was dus eigenlijk alsof ik naar iemand anders zat te luisteren. En een verhaal hoorde dat me emotioneerde.
Wat me ook wel eens overkomt als ik naar een film zit te kijken, of een boek lees, waarvan ik weet: "Dit is een tearjurker, dus ik wil níet huilen. Ik ga níet huilen!". En dan kun je erop wachten. De tranen stromen binnen de kortste keren over je wangen.

Wat is dat voor vreemd fenomeen?
Je ziet iets, hoort iets en vult daar gelijk een emotie bij in. Terwijl je helemaal niet weet of die emotie ook werkelijk zo beleefd wordt.
Kennelijk zelfs niet van jezelf.

Althans: laat ik voor mezelf spreken :).

Ik schreef in dat vorige stukje: ik geef de kwaliteit van mijn leven het cijfer 8,3. 
Veel mensen zullen zich niet kunnen voorstellen dat een ernstig gehandicapte rolstoeler met de nodige sores, rompslomp en zorgen zich desondanks gelukkig kan voelen. En tóch is dat zo. Er zijn uiteraard momenten dat ik mijn leven eerder een drie zou geven dan een acht. Zoals gisteren. Maar die momenten gaan voorbij. En dat wéét ik ook altijd. Gemiddeld genomen voel ik me gelukkig. En het klopt dus ook voor mij wat het artikel in de Volkskrant schrijft over 'hedonistische adaptatie': als er iets ernstig gebeurt kom ik na verloop van tijd vanzelf weer terug op mijn basis-geluks-gevoel. Er zijn ongetwijfeld dingen die me daarbij helpen: mijn kracht zit niet meer in mijn lijf, maar de kracht in mijn hoofd is onverminderd. Dus ook al vind ik dat in praktische zin mijn leven niet meer van betekenis en zingevend is  (ik kan niet iemand even een kopje koffie geven, of een schouderklopje, of een maaltijd klaarmaken - ik kan zelfs op geen enkele wijze voor mezelf zorgen), maar in intellectuele zin kan ik nog steeds bijdragen aan het leven. Steun bieden. Er gaat dus nog steeds iets van mij úit. En ik vermoed dat dát mijn geluk is. In dubbel opzicht. Denken, bijdragen en het goede proberen te doen. 
Ach, de eeuwige wijsneus .....!

Maar even serieus: Als het leven je niets meer brengt, en als je ook nog eens het leven niets meer te géven hebt, hoe zwaar wordt het dan?
Hoe zwart-wit?

Als ik daar nu goed over nadenk: misschien is het wel verstandig om dat nog maar even niet in te vullen. Want mogelijk zijn er ook dán nog heel veel kleuren te ontdekken!














CITATEN:


Human behavior flows from three main sources: desire, emotion, and knowledge.

Plato



Red is such an interesting color to correlate with emotion, because it's on both ends of the spectrum. On one end you have happiness, falling in love, infatuation with someone, passion, all that. On the other end, you've got obsession, jealousy, danger, fear, anger and frustration.

Taylor Swift



The very essence of literature is the war between emotion and intellect, between life and death. When literature becomes too intellectual - when it begins to ignore the passions, the emotions - it becomes sterile, silly, and actually without substance.

Isaac Bashevis Singer




Studies have shown that 90% of error in thinking is due to error in perception. If you can change your perception, you can change your emotion and this can lead to new ideas.

Edward de Bono




I'm a complete human being. I'm very emotional and loving. I feel, I hurt, I give, I take, and also I think. I analyze. I'm a sociologist, anthropologist.

Erykah Badu




zondag 26 juli 2015

WIJSHEID en GELUK

"Wat is wijsheid?" Vroeg de boer aan het volk.
"Ken uzelve", zegt het orakel.....

Wat wijsheid is?
Naar mijn bescheiden mening is wijsheid méér dan kennis, intelligentie, intuïtie en ervaring.
Iemand die wijs is, probeert het goede na te streven. Handelt uit liefde. Zet zich in om de wereld tot een betere plaats te maken. Begint daarbij bij zichzelf en laat tegelijkertijd het eigenbelang varen.
Er zijn geniale, superslimme mensen die de wereld veel kwaad hebben berokkend; en ook eenvoudige mensen die vanuit een diepgevoeld wéten de wereld veel goeds hebben gebracht. Die zonder na te denken het juiste doen.



De mensheid heeft steeds meer kennis en informatie ter beschikking, maar betekent dat ook dat we slimmer en wijzer worden?
Leren we van onze geschiedenis?
Van onze fouten?
Of van onze inzichten?
En worden we daar gelukkiger van?

In de afgelopen week las ik drie artikelen die een nieuw inzicht bij mij opriepen.
Hoewel, nieuw??

1. Onderzoek bij muizen laat zien dat emoties (dus ervaringen en dus ook kennis) hun dna verandert. De software past dus de hardware aan. We dragen, vertaald naar mensen, onze ervaringen letterlijk met ons mee. Is daarmee het bewijs geleverd dat er een collectief geheugen bestaat? Én dat we als mensheid dus dientengevolge ook steeds meer kennis met ons meedragen?

2. In de Volkskrant van 28-8 staat een artikel over wat een ernstige ziekte via onze geest kan doen met ons geluksgevoel:

"De psychologische verklaring voor het feit dat ernstige zieke mensen hun leven een ruime voldoende geven, heet 'hedonistische adaptatie', het menselijke streven naar evenwicht. Ingrijpende veranderingen verstoren de balans. De mens probeert altijd die balans te herstellen door terug te keren naar het basisgevoel van voorheen. Mensen die de loterij winnen, zitten gemiddeld na twee jaar weer op hun oude geluksniveau. Mensen die in een rolstoel terechtkomen ook. Onder geluk verstaan onderzoekers overigens niet dat mensen zich de hele tijd blij voelen, maar wel dat men het leven als zinvol ervaart en de moeite waard."


3. En in de meest recente Psychologie:
"We denken wel dat we met ons brein ons lichaam aansturen, en dat klopt, maar het effect werkt ook andersom. Wat we fysiek ervaren, beïnvloedt een groot deel van onze zogenaamd bewuste oordelen en beslissingen – zonder dat we het in de gaten hebben. 
Dat fenomeen wordt embodied cognition genoemd, belichaamde cognitie. Het gelijknamige vakgebied in de psychologie onderzoekt hoe dit soort lichamelijke sensaties – een ruw oppervlak, zitten op een zachte stoel – invloed heeft op onze gedachten en gedrag. Wie in grote lijnen weet hoe dat verschijnsel werkt, kan het ook bewust inzetten."


Mens sana in corpero sano.
Ach....
Het één kan natuurlijk ook zonder het ander. Zo ben ik ook in staat om míjn leven het cijfer 8,3 te geven. 
Lichaam en geest werken tenslotte samen. 
Manipuleren elkaar en láten zich manipuleren. Met welk doel? Evolutie?
Worden we er slimmer van?

We hebben lang niet alles in de hand. Veel hangt af van toeval en onbewuste processen. En onthouden wordt door de hierboven genoemde zaken een heel nieuw concept. Ons lichaam wéét dingen, die onze geest al lang geleden kan hebben vergeten.
Maar intellect en zelfreflectie helpen ons wel terdege om te leren van het leven. Er van te genieten. En te streven naar geluk. Zingeving. 
Een leven waarin geven en ontvangen in evenwicht zijn. Er wordt gezegd dat compassie ons gelukkig maakt, dus dat zou het meest wijze zijn om te doen. 

Dus ik hou mezelf telkens voor dat wanneer iemand anders denkt dat ik in mijn situatie (rolstoel, volslagen afhankelijk) wel ongelukkig moet zijn, dat diegene in elk geval de moeite doet om zich in mij te verplaatsen, en met mij meeleeft. 
Dus hoewel ik gewoon gelukkig ben en dergelijke vormen van medeleven voor mij eigenlijk best lastig te hanteren zijn: weet dat ik me er gelukkig mee prijs en dat ik elke goede bedoeling erg waardeer!


Boerenwijsheid?
Volkswijsheid?
Eigenwijsheid?

Liefde!













CITATEN:


The only true wisdom is in knowing you know nothing.

Socrates




Blessed are those who give without remembering and take without forgetting.

Elizabeth Bibesco




A good head and a good heart are always a formidable combination.

Nelson Mandela







woensdag 22 juli 2015

WEDERDIENST

Elkaar helpen.
Twéérichtingsverkeer.

In een oud stukje schrijf ik over vriendendiensten. Over hoeveel voldoening het geeft als je voor iemand kunt klaarstaan....



Vandaag zat ik met een vriendin aan tafel en ervoeren we allebei de kracht van elkaar helpen. Zij hielp mij met een probleem en ik hielp haar met haar vraag.
Twee mensen weten meer dan één. Samen kom je verder.

Zo'n mooi moment!
We stonden allebei open voor hulp en advies en dat gaf een diep gevoel van verbinding. En de energie om daarna ons ding weer op eigen kracht aan te pakken.

Ik ervaar het telkens zo intens dat hulp kunnen géven minstens zo belangrijk is als  hulp (kunnen) ontvangen.

Dankjewel lieve vriendin, dat ik bij jou allebei kan en mag.
Ik voel me rijk en gezegend!



Nick en Simon, pak maar mijn hand:









CITATEN:


Friends can help each other. A true friend is someone who lets you have total freedom to be yourself - and especially to feel. Or, not feel. Whatever you happen to be feeling at the moment is fine with them. That's what real love amounts to - letting a person be what he really is.

Jim Morrison








zaterdag 18 juli 2015

STRIJD

Ziekte = strijd.

Nee, die vergelijking is te simpel. Want ziekte is zoveel méér dan dat. Maar ziekte leidt wel degelijk tot gevechten.
In de eerste plaats verzet het lichaam zich tegen ziekteveroorzakende indringers. Dat is hard werken! Vervolgens moet de geest strijden voor herstel. Je moet namelijk de mentale kracht zien te vinden die je helpt om er weer bovenop te komen. Daarna moeten beiden samen vechten om weer de oude conditie te bereiken. En als dat niet mocht lukken, om welke reden dan ook, dan volgt de noodzaak om assertief te worden tegen zorginstellingen en andere krachten buiten jou die je niet helpen, of nog erger: tegenwerken.

Bij een chronische ziekte houdt de strijd nooit op. En bij een progressieve ziekte wordt de strijd steeds zwaarder.

"Positief blijven. Moed houden. Sterk zijn. Hou je taai. Beterschap. Hou hoop."
Ach, het wordt allemaal goed bedoeld. Maar de goede wensen en adviezen zijn vaak zo obligaat.
En de strijd is dus eenzaam. 
Maar iemand van wie je houdt zien lijden en strijden, is minstens zo pijnlijk. Misschien nog wel veel erger. Dus wensen en adviezen komen uit een gepijnigd hart, en daarom verdienen wat mij betreft álle goedbedoelde woorden begrip en respect.

Ieder krijgt zijn eigen levenstaak.
Ziekte. Verlies. Pijn. 
En daar mee leren omgaan.
De hoeveelheid spanning die het oproept is soms ondraaglijk. Velen bezwijken onder de druk.
Toch moeten we dóór.
Opnieuw beginnen.
Desnoods telkens opnieuw.

Ziektes als MS maken je daarin een groot ervaringsdeskundige. Op alle manieren die ik hierboven noemde. Telkens weer terugval, funktieverlies en terugknokken. En hoe vaker je dat moet doen, hoe moeilijker het wordt. Want fysieke kracht neemt af en de geestelijke veerkracht wordt navenant minder.
Elke steun daarbij is welkom.
Maar steun van professionele organisaties daarbij is lang niet altijd vanzelfsprekend.

Als grootafnemer van zorg heb ik dagelijks contact met (vaak) meerdere zorgaanbieders zoals: huisarts, fysio, thuiszorg, apothekers, medisch specialisten, leveranciers van hulpmiddelen, zorgloket, cak, svb.....
Er gaat dus geen dag voorbij zonder dat ik word herinnerd aan mijn ziek-zijn. Ik wil dat niet, maar er is geen ontkomen aan.
Vaak is het contact overigens heel plezierig en welkom, zoals met de meiden van de thuiszorg, maar soms wordt je door instellingen tot waanzin gedreven.

Twee voorbeelden van de afgelopen week:

1. Het zorgloket.
De plek van de centrale regie. Even bellen hoe mijn zorgvraag ervoor staat. "Er zijn 8 wachtenden vóór u". Ja, doei! Dan maar mailen. Hoewel, twee maanden geleden ook al gedaan, zonder enige reactie. Halloooo, waar zijn jullie????

2. De Welzorg.
Mijn rolstoel is stuk. Bellen voor een reparatie. "Uw vraag is genoteerd mevrouw, de monteur komt over een week". Maar meneer monteur heeft dan helaas niet het gevraagde onderdeel bij zich. "Dat gaan we bestellen, mevrouwtje, u wordt gebeld als het er is". Nou, dan weet je het wel. Dus ik belde ruim een week geleden maar zélf. "Het onderdeel komt a.s. maandag binnen. Nee, we kunnen nog geen afspraak maken voor een monteur, we bellen u maandag voor een afspraak". Dus ik dacht gisteren na bijna een week tevergeefs wachten: laat ik maar weer eens bellen. "Oh, ja, het is binnen! De monteur komt over twee weken bij u. Het is tenslotte vakantietijd, dus we rekenen op begrip van u!".

Gggrrrr!!!! 
Ik loop over van begrip....

Ik blijf inderdaad bijna altijd vriendelijk en voorzichtig. Want in mijn volslagen afhankelijkheid van deze clubs lijkt me dát de beste strategie. Maar ik ben er zo onderhand zo verschrikkelijk kláár mee!

Dat levert dus óók nog eens een innerlijke strijd op. Wat krijgt de voorrang, verstand of gevoel? Hoe kun je je het beste opstellen in contact met instanties? Assertief? Voorzichtig? Onderdanig? Agressief? Hoe je het ook doet, het is nooit effectief genoeg.

Hoe blijf je daar in godsnaam positief bij??

Ja, voorzieningen zijn duur, dat wordt mij met enige regelmaat voorgehouden. Maar wat kost dit soort nonchalante gedrag van bureaucratische instellingen de samenleving eigenlijk?

Help!!!!!!









CITATEN:


Strength and growth come only through continuous effort and struggle.

Napoleon Hill



All life demands struggle. Those who have everything given to them become lazy, selfish, and insensitive to the real values of life. The very striving and hard work that we so constantly try to avoid is the major building block in the person we are today.

Pope Paul VI




The most beautiful people we have known are those who have known defeat, known suffering, known struggle, known loss, and have found their way out of those depths.

Elisabeth Kubler-Ross



The individual has always had to struggle to keep from being overwhelmed by the tribe. If you try it, you will be lonely often, and sometimes frightened. But no price is too high to pay for the privilege of owning yourself.

Friedrich Nietzsche



Human progress is neither automatic nor inevitable... Every step toward the goal of justice requires sacrifice, suffering, and struggle; the tireless exertions and passionate concern of dedicated individuals.

Martin Luther King, Jr.




zondag 12 juli 2015

SPANNING

Wat gebeurt er als we onder spanning staan? Als er druk of spanning op ons wordt uitgeoefend? 

Als we te zwaar worden belast, dan zou een innerlijke aardlekschakelaar een geweldig mechanisme zijn, dat ons zou kunnen behoeden voor constante overbelasting. Als onze stoppen zouden kunnen doorslaan, dan gaat even het licht uit, we lopen naar de meterkast, kunnen de stoppen weer aanzetten, en hup, we dóen het weer. Als de stoppen dan gelijk wéér doorslaan, dan zouden we weten: ojee, er is écht iets stuk in ons, laten we nu maar even grondig checken wat er aan de hand is.

Maar helaas, we voelen die druk vaak pas te laat. Druk lijkt een constante factor in ons leven te worden. We moeten dóór, niets mag ons tegenhouden.

Ramses Shaffy, We zullen doorgaan:


Totdat we echt overspannen raken.

Alsof we opgevouwen in een heel klein boxje zitten. Waar van alle kanten tegenaan wordt gedrukt, zodat de ruimte steeds kleiner wordt. Steeds donkerder. Benauwder.
Dát gebeurt er als er een zware last op ons drukt. Een onvrijwillige last; een fysieke of mentale. Maar ook zelfgekozen lasten kunnen te zwaar zijn.

We voelen ons door spanning dus in het nauw gedreven.
Voelen ons bedreigd.
We voelen ons in elkaar krimpen, van pijn, van angst. Vermoeidheid.
En die druk wil er uiteindelijk weer uit.
We willen terug naar onze natuurlijke vorm.

De gemiddelde mens is geen slangenmens die zich in een kleine box kan wurmen. Én daar weer uit kan kruipen. 

Constante druk roept constante tegendruk op. Dat gaat goed totdat de rek er uit is.
En dan nóg gaat het door. We staan onder invloed van een voortdurende stroom krachten die op ons inwerken. Telkens nieuwe, die ons leven keer op keer veranderen.
In het dagelijks leven lijkt het zo dat abstracte natuurkundewetten ook gelden  voor normale mensen als u en ik.
Bijvoorbeeld deze: 
"Onderdruk geeft een zuigend effect."

Wat betekent dat? Nou, dat een gebied van hoge druk zich verplaatst naar een gebied met lage druk. Dat zou inhhouden dat we het nooit relaxed kunnen houden. Zodra we het lekker rustig hebben, komt er vanzelf nieuwe druk en spanning op ons af.  Druk lijkt iets onvermijdelijks. Iets universeels. Is het daarmee dan ook iets dat we kennelijk nodig hebben?

Spanning kán ook positieve gevolgen hebben. Vaak helpt het ons om beter te presteren. Maar te veel spanning maakt ons ziek. Stress is ongezond.

Hoe kruipen we uit de box?
Onze coping-mechanismes zijn vechten en vluchten. De adrenaline in ons lijf zorgt ervoor dat we in beweging komen. In staat van paraatheid zijn. Maar we moeten er zélf voor zorgen dat we daar niet in blijven hangen. We moeten onze kracht gebruiken om te bepalen wat we nodig hebben, en daar heel doelgericht naar streven. 

Op die manier vinden we dan misschien de beste ontsnappingsroute....






CITATEN:


There's a lot of stress out there, and to handle it, you just need to believe in yourself; always go back to the person that you know you are, and don't let anybody tell you any different, because everyone's special and everyone's awesome.

McKayla Maroney




If you don't think your anxiety, depression, sadness and stress impact your physical health, think again. All of these emotions trigger chemical reactions in your body, which can lead to inflammation and a weakened immune system. Learn how to cope, sweet friend. There will always be dark days.

Kris Carr



Letting go helps us to to live in a more peaceful state of mind and helps restore our balance. It allows others to be responsible for themselves and for us to take our hands off situations that do not belong to us. This frees us from unnecessary stress.

Melody Beattie
















maandag 6 juli 2015

PATRONEN

Als kind had ik nogal moeite met breipatronen....

Ik herinner me dat ik in de tweede klas van de lagere school bij juffrouw Lith een poppenjasje moest breien van blauwe katoen. Dat deed ik zo verkrampt, dat mijn moeder het van me overnam en het jasje afbreide. Dat gebeurde overigens niet zomaar, ik heb haar dat heel nadrukkelijk moeten vragen. Zij kon uiteraard veel beter breien dan ik.
Het verschil in beide brei-stijlen was vervolgens zo overduidelijk, dat ik me schaamde voor het resultaat, voor mijn beperkte vaardigheden én voor het bedrog. 
Ik had het niet goed gedaan. 
Als zeven-jarige al verknipt....:)


Tegenwoordig zijn het psychologische patronen waar ik in verstrikt raak.
Terugkijken naar het verleden en zien wat goed ging en wat niet, en oorzaken daarvan uitzoeken.

Patronen.....
Herhalingen....
Ze kunnen heel fraai zijn, structuur geven, rust bieden, maar ze kunnen je dus ook tegenwerken.

Ik lijk op mijn vader, o.a. in karakter.
Net zoals bij hem is mijn grootste probleem mijn emotionele luiheid : mijn onvermogen om goed te bepalen wat ik wil én dat dan ook nastreven. Het is voor mij zoveel makkelijker om rekening te houden met de wensen van iemand anders dan met die van mezelf. Dat probleem heeft overigens absoluut voor- en nadelen. En het belemmert me niet in mijn dagelijkse leven, dus het zal volgens de DSM (het diagnoseboek voor psychiaters) een niet al te zware afwijking zijn. Mijn ervaring is bovendien dat anderen mij graag willen helpen.
Kortom, ik kom niet veel te kort.
Denk ik....

Op zoek naar drijfveren vraag ik me af wat mijn werkelijke motieven zijn.
Is het omdat ik snel klaar sta voor een ander, dat ik dat ook terugverwacht? Of is het omdat ik het voor mezelf niet goed kan? Ik bedoel: ik vind het altijd heel fijn als iemand anders ziet wat ik nodig heb. Zonder dat ik er om vraag. En dat dan ook dóet. Gelijk doorpakt.
Door mijn afhankelijkheid is het misschien vanzelfsprekend, dat ik dat heel veel krijg. Maar nét niet altijd. En uitgerekend díe momenten bevestigen me dan altijd weer in dat kleine-meisjes-gevoel van álles zélf te moeten doen. 
Alleen op de wereld. Zielig.....          

Hoe fout kun je zijn?
Wordt het niet tijd dat ik een grote meid wordt? Of valt het allemaal wel mee met mij?
Ach, we hebben allemaal een neiging tot herhalen. Zonder daar altijd bewust van te zijn. Het mooie is, dat het ons herkenbaar maakt. We maken deel uit van generaties. We hebben dingen gekregen, en we kunnen ze doorgeven.
Zowel de goede als de minder goede kanten van onszelf.

Onze zelfkant behoedt ons daarbij voor het gevoel dat we van binnenuit te groot worden voor ons jasje.









CITATEN:


I think all kinds of meanings in life transcend your self. They're linked to other generations of people around us, to our children and our family. We're passing on something of ourselves to others. I feel that's what makes our life full of meaning.

Irvin D. Yalom




Nature uses only the longest threads to weave her patterns, so that each small piece of her fabric reveals the organization of the entire tapestry.

Richard P. Feynman



Growth demands a temporary surrender of security. It may mean giving up familiar but limiting patterns, safe but unrewarding work, values no longer believed in, and relationships that have lost their meaning.

John C. Maxwell




Creativity involves breaking out of established patterns in order to look at things in a different way.

Edward de Bono




The ultimate goal of therapy... it's too hard a question. The words come to me like tranquility, like fulfillment, like realizing your potential.

Irvin D. Yalom